| 
  • If you are citizen of an European Union member nation, you may not use this service unless you are at least 16 years old.

  • You already know Dokkio is an AI-powered assistant to organize & manage your digital files & messages. Very soon, Dokkio will support Outlook as well as One Drive. Check it out today!

View
 

Tighri i Wudayen akk-n ad kksen akal i Yifalest'iniyen deg Isr'ayil

Page history last edited by takelsertit 14 years, 8 months ago

 

Tiγri i Wudayen akk-n ad kksen akal i Yifalesṭiniyen deg Isṛayil

 

 

Sγur Jonathan Cook (20 Yulyu, 2009)

 

 

 

Aneγlaf isṛayili n tnezduγt iger-d tiγri, deg yimalas yezrin, i wakk-n ad yili meḥyaf aquran gar Wudayen ed Waεṛaben deg Isṛayil, yerna yekcef-d iγawasen (plans) ara yejjen Isṛayil ad tawey aṭas n Wudayen imsaduren (fondamentalistes) γer tama n ugafa (nord) n Isṛayil, akk-n ur ttajjan Aεṛaben ay izedγen deg tama-nni ”ad tt-akren”.

 

 

Ariel Atias yenna-d awway n Wudayen imsaduren (fondamentalistes) γer tama-nni d ”lwajeb γef tmurt” ad t-teg. Udayen-a idyaniyen, umi γγaren haredim, ttwaεqalen s yiceṭṭiḍen-nsen (ttlusun aberkan ed umellal). Atias yenna-d daγen, i lmend n way-a, ad d-yesnulfu tamdint tamezwarut n ugafa (nord) n Isṛayil ara zedγen ala Udayen-a n haredim.

 

 

Asenfar-a (projet) amaynut n ussezdeγ n Wudayen deg tama-a, γef leḥsab n Atias, netta d assider n leqdic-nni ay yeεreḍ Uwanak (ddula) ad t-yeg zik: assekcem n Wudayen γer ugafa (nord), anda ay llan waṭas n Waεṛaben,  i wakk-n ad qqlen Wudayen d nitni ay yeggten deg-in.

 

 

 

Isellaḍen nnan-d ṛṛay-a d ay-n yessagaden, imi zik, iharediyen llan mgal n tṣ̣ehyunit, acku, γef leḥsab-nsen, Tibibelt tesḥaṛṛem assebded n Uwanak n Isṛayil, d acu kan, ass-a, anabaḍ isṛayili yesseqdac-iten i wakk-n ad yeccaṛ yes-sen timiwa ay deg zedγen Waεṛaben, ama deg Isṛayil neγ deg Yikallen Ifalesṭiniyen Yettwaṭṭfen, akk-n ad rren timiwa-nni d tudayin.

 

 

Atias seg ukabar amsadur (fondamentaliste) n Shas. Ass-a, i wakk-n ad yeg ay-n yessefray, yebγa ad yeḍfer yiwen webrid sqedcen-t yagi, yerna yecca, deg 10 n yiseggasen-a ineggura, deg Ugemmaḍ Utrim (Cisjordanie): i wakk-n ad ssuffγen Aεṛaben seg waṭas n yimukan n tama-a, uwyen-d iharediyen yerna gan-asen ifadden i wakk-n ad zedγen deg tehras (colonies) yemgerraden, yembaεaden gar-asent, dγa ssawḍen Yisṛayiliyen, s way-a, ad ṭṭfen iḥricen imeqranen seg Ugemmaḍ Utrim. Yessekf daγen ad nẓer, iharediyen sseqdacen-ten i tuṭṭfa n wakal, acku d nitni ay d tarbaεt n Wudayen n Isṛayil ay iseεεun aṭas akk n yigerdan.

 

 

Aṭas n yemγiwanen (maires) n temdinin n ugafa n Isṛayil ay d-yegren tiγri i Atias akk-n ”ad d-yessukkes” tudayt (judaïté) n tγiwanin-nsen (communes) yerna ssuttren seg-s ad yazen iharedimen γer tmiwa-nsen akk-n ad smeγren amḍan (nombre) n Wudayen deg ugafa.

 

 

Atias yekcef-d asenfar-nnes (projet) amaynut deg wass n lexmis, mi yessawel deg yiwen n usarag (conférence) tga-t Tiddukla Tisṛayilit n Yibugaṭuten, deg Tel Aviv, ay d-yellan i lmend n wesqerdec n tsemmeskal (réformes) yerzan akal. Atias yenna-d i wid-nni iḥedṛen: ”Nezmer akk nesεu ul ḥninen, maca ttxemmimeγ ur iwuta [Udawyen ed Waεṛaben] ad ddren akk-n”. 

 

 

Taγawsa ay yezwaren γer-s, γef wakk-n ay d-yenna, nettat d argal n webrid i Waεṛaben akk-n ”ur zerrεen” [deg Isṛayil]. Tis xemsa seg yimezdaγen n Isṛayil d Aεṛaben, maca amur ameqran seg-sen ddren deg kra n tmiwa timecṭuḥin n ugafa (nord), deg tama n Jalil akked tin n Wadi Ara.

 

 

Deg way-n yerzan tama n Jalil, anda Aεṛaben gan tigti (majorité) tamecṭuḥt seg yimezdaγen n deg-in, Atias yenna-d: ”Lemmer ad nkemmel akk-a, ad aγ-tṛuḥ tama n Jalil. Imezdaγen ur nessekf ad xelḍen atni la zerrεen deg-in”.

 

 

Atias yenna-d daγen imγiwanen (maires) n waṭas n temdinin deg ugafa (nord) n Isṛayil (anda Aεṛaben bdan zeddγen deg yimukan anda ay zedγen Wudayen), ssuttren seg-s ”ad asen-d-yessukkes” timdinin-nsen.

 

 

Yiwen seg-sen, Shimon Lankry, amγiwan (maire) n Σekka, anda ay d-yella yimenγi, aseggas yezrin, gar yimezdaγen aεṛaben ed wudayen n temdint-a, yemlal ed uneγlaf Atias deg yimalas yezrin. ”Yenna-iyi-d ”awey-d takemmict n yiharediyen, ad d-nessukkes tamdint””, ay d-yenna Atias.

 

 

”Yenna-iyi-d Aεṛaben, imir-a, zedγen deg yizudaγ (lbaṭimat) ay deg zedγen Wudayen, yerna sserwalen [Udayen] seg-sen”.

 

 

Iharedimen seεεun aṭas n yigerdan – atug-nsen n tlalit (taux de natalité) yettaweḍ γer tmanya n yigerdan i yiwet n tmeṭṭut --, anamek-nnes snat n tikkal ugar n wanect ay seεεun Yinselmen deg Isṛayil. Nnig way-a, anabaḍ (lḥukuma) isṛayili simal yettxemmim ad ten-yesseqdec d amrig (leslaḥ) adimugṛafi i wakk-n ad yessemγer amḍan (nombre) n Wudayen ed ad qqimen d nitni ay d tigti (majorité).

 

 

Ay-n ay d-yenna Atias dindin kan wten-d deg-s yemsuḍfen (législateurs) aεṛaben n Isṛayil. Mohammed Barakeh, iγef n Ukabar Asdukklan (communiste), yenna-d deg udeg-nni isṛayili mechuṛen, Ynet: ”Tamsirit (racisme) la tzerreε deg unabaḍ (lḥukuma), yerna Aneγlaf Atias d netta ay d aneggaru ay tt-id-yesseknen”.

 

 

Atias yessumer-d (proposer) ad tettwabnu temdint tameqrant n yiharediyen, ad ilin deg-s 20.000 n yexxamen, deg yiwen n wemkan ay deg tella, yagi, yiwet n taddart d tamecṭuḥt n yiharediyen, deg Wadi Ara (d tama ay iqerben γer Ugemmaḍ Utrim [Cisjordanie]).

 

 

Taddart-a, umi γγaren Harish, d aneγlaf n tnezduγt n yimir-nni, Ariel Sharon, ay tt-yebnan, deg tezwara n yiseggasen n 1990, yerna tella d aḥric kan seg yiwen n usenfar (projet) ay deg ara ttwabnunt tuddar niḍen i Wudayen ama deg tmiwa taεṛabin n Isṛayil, neγ deg tid n Yikallen Ifalesṭiniyen Yettwaṭṭfen.

 

 

Harish akked wazal n tnac n tuddar niḍen (umi semman ”tinqiḍin n yetran”) ttwabnant γef talast-nni umi ttinin ”Izirig Azegzaw” (d talast gar Isṛayil akked Ugemmaḍ Utrim [Cisjordanie], deg 1967), i wakk-n ad teqqel talast-nni ur tesεi azal.

 

 

D acu kan, amur ameqran seg tuddar-a zgant-d deg tmiwa ay deg llan waṭas n Waεṛaben, dγa γef way-a ur d-jbident aṭas n Wudayen.

 

 

Arma ay d seg melmi kan, Udayen-nni ay izeddγen deg tehras (colonies) llan keṛhen ad zedγen deg Isṛayil, yerna llan smenyafayen ad zedγen deg tmiwa tifalesṭiniyin ay iqerben γer Lquds, neγ timiwa ay iqerben γer tlisa, deg Ugemmaḍ Utrim (Cisjordanie).

 

 

Cesar Yehudkin ay iqeddcen deg Bimkom, d tarbaεt tisṛayilit ay yettgen iγawasen (plans) yerna tekka-d deg tsertit n wesγiwes (politique de planification) n Isṛayil, yenna-d iswi n Harish netta d tuṭṭfa n tesfift tameqrant n wakal deg Wadi Ara, i wakk-n ur ttajjan ”annerni” n tuddar taεṛabin. ”Harish d amkan yelhan i lmend n lebni n temdint s tazzla, imi tadumṣ̣ukt (infrastructure) ay yessekfen i lebni n temdint tameqrant tewjed yagi deg wemkan-a”, ay d-yenna.

 

 

Atias yenna-d, i Tiddukla Tisṛayilit n Yibugaṭuten, taddart n Harish teldey abrid i lmend n weḥbas n ”ussemγer ara ssemγaren Waεṛaben akal-nsen war ma qudren lqanun”, yerna iharediyen ”d nitni kan ay d imdanen ara iqeblen ad zedγen deg-in”.

 

 

Ttawilat n yisalan isṛayiliyen kecfen-d, sin n yimulas ay-a, yiwen n uγawas (plan) ay icuban win n Harish, iga-t-id Shimon Gaspo, amγiwan (maire) n Nnaṣ̣ira n Ufella (d tamdint tudayt ay yettwabnan 50 n yiseggasen ay-a deg tama n Jalil i wakk-n ur tettajja tamdint n Nnaṣ̣ira taεṛabt, ay tt-id-isuman, ad timγur).

 

 

Gaspo yenna-d, deg useggas ay d-itteddun, ad ttwabnun 3000 n yexxamen i yiharediyen, i wakk-n ad smeγren amḍan (nombre) n wudayen deg Nnaṣ̣ira n Ufella, imi, deg yiseggasen-a ineggura, aṭas n Waεṛaben ay d-yusan seg Nnaṣ̣ira (taqburt) akk-d tuddar ay d-yezzin fell-as akk-n ad zedγen deg Nnaṣ̣ira-nni n Wudayen.

 

 

Asγiwes (planification) isṛayili yexneq tuddar n Waεṛaben, imi ur yettajja imezdaγen-nsent ad bnun s webrid n lqanun. Nnig way-a, aṭas n yiseqquma n weswaḍ (comités de contrôles) udayen, deg ugama (campagne), ur ttekkan deg-sen Waεṛaben, akk-n ay d-yenna Yehudkin.

 

 

Gaspo, ay yettekkan deg ukabar n Yisrael Beiteinu n uneγlaf n tγawsiwin n beṛṛa, Avigdor Lieberman, yenna-d Aεṛaben ay yettgijjin γer Nnaṣ̣ira n Ufella qqlen d ”amihi adimugṛafi”.

 

 

Seg melmi kan, Gaspo yenna-d i ttawilat n yisalan isṛayiliyen: ”Nekk d argaz yettamnen s takti n Isṛayil Tameqrant, dγa ttxemmimeγ d ay-n yesεan azal ma nessezdeγ Udayen deg Jalil, Yahuda akked Samaṛya [Agemmaḍ Utrim] ... Dγa ggareγ-d tiγri i yemhuras (colons) akk-n ad d-asen γer deg-a”.

 

 

Azal n 600 n twaculin n Wudayen imsaduren (fondamentalistes) ay yemmeṛkan, yagi, i wakk-n ad zedγen deg tama-nni tamaynut ara yettwabnun deg Nnaṣ̣ira n Ufella, yerna ula d aneγlaf n tγawsiwin n daxel, Eli Yishai (imḍebber n ukabar n Shas), iεewwel ad tent-iεawen.

 

 

Deg yiwet n lḥemla niḍen i lmend n ussekcem n Wudayen γer tmiwa taεṛabin, tuddsa (organisation) n Nefesh B’Nefesh (yiwet seg tuddsiwin timeqranin akk ay d-yettawyen iminigen udayen γer Isṛayil), tenna-d, deg Dujembeṛ, tewjed ad tekf idrimen i wakk-n ad teg ifadden i yiminigen udayen imaynuten ad ddun ad zedγen deg ugafa (nord) n Isṛayil.

 

 

Sγur Jonathan Cook

 

 

Tasuqilt: Omar Mouffok

 

 

Taγbalut: http://www.tlaxcala.es/pp.asp?reference=8211&lg=en

 

 

 

 

Comments (0)

You don't have permission to comment on this page.