| 
  • If you are citizen of an European Union member nation, you may not use this service unless you are at least 16 years old.

  • You already know Dokkio is an AI-powered assistant to organize & manage your digital files & messages. Very soon, Dokkio will support Outlook as well as One Drive. Check it out today!

View
 

Honduras: asadur aserdasi n Soto Cano

Page history last edited by takelsertit 14 years, 9 months ago

 

Honduras :  Asadur aserdasi* n Soto Cano

 

 

*Base militaire

 

 

07/07/2009

 

 

Tameskart : Eva GOLINGER

Tasuqilt sγur : Omar MOUFFOK

 

 

 

 

Aselway n Honduras, Manuel Zelaya, yettwaṭṭef d ameḥbus deg leqs’er n uselway, anda ay tella tnezduγt-nnes, sakk-in uwyen-t uwyen-t s yiγil γer usadur aserdasi (base militaire) n Hernan Acosta Mejias, ay d-yezgan sdat n Tegicugalpa, deg yiḍ n wass n lḥedd 28 Yunyu. Sdeffir ma yekka cwiṭṭ n wakud deg-in, uwyen-t sakk-in γer Costa Rica deg usafag (avion) n uselway. Zelaya mmugren-t deg tmurt-a deg lweqt ay deg, deg tmurt-nnes, tuttya taserdasit (coup d'Etat) tettkemmil s yiγil. Iserdasen imarikaniyen ed yigensas-nsen  (représentants) deg Tegucigalpa llan ran mliḥ d acu ara iḍerrun.

 

Soto Cano, asadur aserdasi (base militaire) amarikani deg Honduras

 

Iwunak Yeddukklen sεan, deg Honduras, yiwen n usadur aserdasi (base militaire), yezga-d deg Soto Cano (97 n yikilumitṛen γef tmaneγt), yerna asadur-a iqeddec seg 1981 (ledyen-t asmi ay yebda uselway Reagan leqdic-nnes n uselway). Naqal, d aknaner (colonel) amarikani Oliver North ay tt-yesqedcen i lmend n leqdicat ay ttgen « yikuntṛaten » (les « contra ») n Nicaragua. « Ikutṛaten »-a d iγallen imsellḥen ay sleγman (entraînés) Yimarikaniyen yerna kfan-asen idrimen i wakk-n ad gen amgaru (ṭṭrad) ed yimussa (mouvements) n uzelmaḍ deg Temrikt Talemmast, yerna llan ttnaγen ladγa mgal n unabaḍ asandini (gouvernement sandiniste) n Niicaragua. Seg usadur amarikani n Soto Cano ay llan yiremmaγen (irebraben) n Yikutṛaten qellεen-d i wakk-n ad gen tinṭagin (attentats). Tirebbaε-a n tmenγiwt llant ttgent akk les’naf n tuγdaḍin tusligin (missions spéciales), gar-asent timenγiwt n yigiman (luluf) n medden, tukerḍa n medden ed usseεreq-nsen, aεetteb, yerna lbaṭel-nsen ssukken-t γef medden deg wakk timiwa n Temrikt Talemmast, yerna sseγlin-d fell-asen rrebrab (terreur).    

 

 

Deg usadur (base) n Soto Cano ay d-yezga wammas (centre) n Yiγallen uxliḍen (mixte) n « Bravo » (Joint Task Force Bravo) ay deg llan yiserdasen n yigen n tegnit (armée de terre), iγallen n yigenwan ed yiγallen n laman ucriken n Ugalfu (bataillon) Amezwaru n Weswag (Régiment) wis 228 n temsafga (aviation) tamarikanit. S way-a, llan azal n 600 n yiserdasen imarikaniyen s ujemmal, ed 18 n yisafagen n yimenγi, gar-asen ad naf ikubṭiren n UH60 Black Hawk d CH47 Shinock. Deg Soto Cano daγen ay d-tezga Tkadimit n yigenni n Honduras. Ugar n 650 n yiγermanen (citoyens) imarikaniyen ed yihondurasiyen ay yezgan zedγen sdaxel n usadur-nni. Deg 2005, bdan bennun tanezduγt sdaxel-s, dγa ttwabnan 44 n yizudaγ (bâtiments) ed tnezduγin yemgerraden i yiγallen iserdasiyen.

 

 

Tamenḍawt (constitution) n Honduras ur tettajja, s webrid n lqanun, ad ttwaledyen yisudar iserdasiyen (bases militaires) ibeṛṛaniyen deg tmurt-a. D acu kan, yella-d yiwen n wemtawa (accord) « s wemxemmas » » (« handshake agreement ») d azgen-amezgay (semi-permanent) gar Yiwunak Yeddukklen ed Honduras i wakk-n ad ilin yiγallen iserdasiyen deg tmurt-a. Amtawa-a yella-d deg 1954 yerna d aḥric seg lemεawna-nni taserdasit ay llan ttakfen-tt Yiwunak Yeddukklen i Honduras. Yal aseggas, Washington tettakf tiwinas (centaines) n yimelyunen n yidulaṛen i lmend n lemεawna deg yinurar n yigen (armée) ed tdamsa n Honduras, yerna tamurt-a d nettat ay d tamurt tigellilt tis tlata deg Temrikt. Honduras tettalas ad tegzem amtawa-a war aεeyyen.

 

 

Deg 31 Mayyu 2008, aselway Manuel Zelaya yenna-d asadur (base) n Soto Cano (Palmerola) ad yeqqel yettusseqdac i waffug n medden γer beṛṛa. Yettwabna deg-in unafag aγarim (aéroport civil), yerna d timura n ALBA ay d-yekfan idrimen i lmend n way-a.  Amenzaḍ n temsafga (commandant de l’aviation) n Honduras, ajiniṛal Luis Javier Suazo, yeγra, deg 1996, deg Uγerbaz n Temrikin ay mechuṛen [aγerbaz-a aserdasi ledyen-t Yimarikaniyen deg 1946 deg Panama, sakk-in, deg 1984, uwyen-t-id γer Fort Benning, deg Georgia, deg Yiwunak Yeddukklen, yerna semman-as Asudu n Uzinmaḍal Aγerbi i Lamane d Wemεiwen – Institut de l’Hémisphère occidental pour la sécurité et la coopération ; d tanqiḍt n yemsuqqel]. Amalal n yiγef n teγlamt (chef d’Etat major conjoint) n Honduras, ajiniṛal Romeo Vasquez, yekkes-it Zelaya seg wemkan-nnes deg 24 Yunyu imi ur as-yuγ awal-nnes. Kra kan n wussan sakk-in, yelfa-d d netta ay yuraren dduṛ ameqran deg tuttya taserdasit ay d-yellan deg tmurt-a. Ula d netta seg uγerbaz-nni ay d-yuwey agerdas-nnes (diplôme). Sin-a n yiserdasen imeqranen n Honduras sεan assaγen (relations) imeqranen akked Pentagone ed yiserdasen imarikaniyen n Soto Cano.

 

 

Γas ma yella tadamsa (économie) n Honduras seddaw n leεnaya n Yiwunak Yeddukklen ay tella, assaγen (relations) idiplumatiyen gar snat-a n tmura bdan xeṣ̣ṣ̣ren deg wayyuren-a yezrin. Deg Nwembeṛ, aselway Zelaya ihenna Obama γer rrbeḥ-nnes deg tefranin, yerna yenna-d rrbeḥ n Obama « d assirem i umaḍal s lekmal-nnes ». Maca sin n wayyuren sakk-in, Zelaya yuzen tabṛat tudmawant (personnelle) i Obama ay deg ay yezzem fell-as imi Iwunak Yeddukklen ggaren-d iman-nsen deg tsertit n tmura niḍen. Zelaya yessutter daγen seg Yiwunak Yeddukklen ad εawden tamuγli deg way-n yerzan tasertit-nsen deg tukci n lvizat, imi Imarikaniyen sseqdacen lvizat d allal i wakk-n ad ḥeṛsen timura ur nettxemmim am nitni, γas ma yella axemmem n tmura-a ur yelli d amihi (danger) i Yiwunak Yeddukklen. Zelaya yerna yenna-d deg tebṛat-nnes i Obama « imenγi uγdim (juste) mgal tehyufin (drogues) ur yessekf ad yettusseqdec d ssebba i wakk-n kra n tmurt ad ttḥettem γef tmura niḍen ad tt-jjent ad tger iman-nnes deg tsertit-nsen n daxel ».

 

 

Cwiṭṭ kan n lweqt sakk-in, Zelaya, aselway n Honduras, ed Ortega, win n Nicaragua, γunzan yiwet n temlilit i lmend n Unagraw n Twaddfa n Temrikt Talemmast (Système d’Intégration de l’Amérique Centrale) ay deg yella yessekf ad yeḥdeṛ wenmazul n uselway (vice-président) amarikani Joe Biden.

 

 

Washington testeεṛef tella teẓra ad d-tili tuttya tasertdasit (coup d’Etat) deg Honduras qbel yimalas yezrin. Deg wass letniyen yezrin, sin seg yineṭṭaqen n weγlif n tγawsiwin n beṛṛa n Yiwunak Yeddukklen nnan i tγemsa (presse) anmahal (ambassadeur) n Yiwunak Yeddukklen ed yiwet n terbaεt n yidiplumatiyen imarikaniyen llan yagi « la ssawalen » ed yemḍebbren imeqranen n tuttya-a azal n wayyur qbel ad d-tili. Lemcawṛat-a ggtent deg yimalas aneggaru qbel ad d-tili tuttya-a, imi anmagal Hug Llorens yemlal tlata n tikkal akked yiserdasen-nni ay igan tuttya ed trebbaε tiγarimin (groupes civiques) [tanmegla (opposition) n uyeffus, d ixṣ̣imen n Zelaya ; tanqiḍt n yemsuqqel].

 

 

Tadbelt (administration) n Obama twet-d deg tuttya taserdasit ay d-yellan deg Honduras, maca s wawalen iweznen, dγa tenna-d tuttya-a d ccγel « ara yezzuγuren tamurt γer tuttya taserdasit », dγa, Imarikanyen ur steεṛef, seg yidis n lqanun, s way-n yeḍran deg Honduras d tuttya taserdasit. Awal-a ur iban unamek-nnes (lmeεna), yerna sqedcen-t Yimarikaniyen i wakk-n ad kemmlen ad sεun assaγen idiplumatiyen akked Honduras ed unabaḍ (lḥukuma) ay iḥekmen tamurt-a s lfeεl sdeffir n tuttya-nni taserdasit, am wakk-n daγen, Imarikaniyen steεṛfen s unabaḍ-a yerna bγan ad kemmlen ad t-ttεawanen ama seg yidis aserdasi, ama seg yidis n tdamsa. Yuγ lḥal, lemmer ad d-inin Yiwunak Yeddukklen ay-n yeḍran deg Honduras d tuttya taserdasit, Imarikaniyen ad ten-terr tmara, seg yidis n lqanun, ad gezmen assaγen idiplumatiyen ed Honduras, yerna ad ḥebsen amur ameqran seg lemεawna ay ttεawanen tamurt-a seg yidis n yigen (armée) neγ seg win n tdamsa.

 

 

Akk-n yebγu yili, Washington ur tebγi ad tqemmer s usadur (base) n Soto Cano, imi lemmer ad xeṣ̣ren wassaγen-nnes (relations) ed Honduras, taneggarut-a tezmer ad d-teẓẓeε 600-nni n yiserdasen ay sεan Yiwunak Yeddukklen deg tmurt-a. Nnig way-a, amur ameqran seg yiγallen n Honduras ay yettekkan deg tuttya-a taserdasit d imeddukal yerna d icriken imeqranen n Pentagone. Zelaya yeqdec akk-n ad yebnu anafag aγarim (aéroport civil) deg Soto Cano, d win ay yebγa ad t-yerr i ussikel (voyage) n medden γer tmura n beṛṛa, yerna s tedrimen n ALBA ay t-yebna. D acu kan, ixṣ̣imen-nnes walan ay-a d amihi (danger) γef ukemmel n tillin n yiserdasen imarikaniyen deg Honduras. Ihi, γas ufan-as-d ssebbat niḍen i Zelaya akk-n ad t-kksen, maca ula d tamsalt-a n Soto Cano nezmer ad nefhem yes-s ayγer Obama ur d-yessefra awal-nnes deg way-n yerzan tuttya taserdasit ay d-yellan deg Honduras.

 

 

Taγbalut : http://www.tlaxcala.es/pp.asp?reference=8070&lg=fr

 

 

Γer daγen:

 

 

Honduras: Billy Joya d aneṣ̣ṣ̣aḥ amaynut n uselway n tuttya taserdasit

 

Honduras: abeddel n Zelaya

 

Ddu n IRI deg tuttya taserdasit deg Honduras

 

Filippin: Iγallen imarikaniyen "inebgawen" 

 

Rzu daγen γef: Taskint n Tlaxcala

 

 

Comments (0)

You don't have permission to comment on this page.